काठमाडौँको ऐतिहासिक हनुमानढोकामा दशैंको माहोल पूर्ण रूपमा जीवित देखिन्छ। प्रत्येक वर्ष जस्तै यस वर्ष पनि यहाँको दशैंघरमा परम्परा अनुसार भक्तजनहरूले घटस्थापना गर्दै जमरा राख्ने विशेष रीतिरिवाज पालन गरेका छन्। सहरका विभिन्न भागबाट यहाँ दर्शन गर्न आउने श्रद्धालुहरूले धार्मिक तथा सांस्कृतिक उत्साहलाई अनुभव गर्न सक्छन्। हनुमानढोकाको दशैंघरमा परम्परा मात्र होइन, नेपाली परम्परागत कला, संगीत र रंगीन सजावटले पनि पर्वलाई अझ भव्य बनाएको छ।
हनुमानढोकामा परम्परा अनुसार घटस्थापनासँगै जमरा राखिएको छ। हनुमानढोकामा यो परम्परा लामो समयदेखि चल्दै आएको छ र प्रत्येक वर्ष हजारौं भक्तजन यहाँ पूजा गर्न आउँछन्। घटस्थापना बिहानैदेखि सुरु भयो, र पूजा सामग्री तयार गरी परम्परागत रूपमा जमरा राखिएको थियो।
घर–घरमा पूजा र तयारी: हनुमानढोकाको दशैंघरमा परम्परा
यस वर्ष घर–घरमा कलश स्थापना, दियो बाल्ने र गणेशको स्थापना गर्ने परम्परा समेत पालन गरिएको छ। साथै जौ छरेर जमरा राख्ने परम्पराले धार्मिक महत्वका साथसाथै नेपाली सांस्कृतिक सौन्दर्यलाई पनि झल्काउँछ। यसरी, दशैंघरमा परम्परा मात्र नभई सांस्कृतिक पहिचान पनि देखिन्छ।
घटस्थापनाको साइतमाथि जमरा राख्ने महत्व
हनुमानढोकामा घटस्थापनाको साइतमाथि जमरा राख्नु धार्मिक दृष्टिले अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिन्छ। यसरी राखिएको जमराले शान्ति, समृद्धि र स्वास्थ्यको प्रतीकको रूपमा विश्वास गरिएको छ। यसै कारण, श्रद्धालुहरु बिहानैदेखि यहाँ पुगेर भाग लिन्छन्।
टीका लगाउने शुभ साइत र हनुमानढोकाको दशैंघरमा परम्परा
पञ्चाङ्ग समितिले असोज १६ गते बिहान ११:५३ लाई टीका लगाउने शुभ साइतको रूपमा निर्धारण गरेको छ। यस दिन परिवार र आफन्तसँग टीका र जमरा आदान–प्रदान गरिन्छ। यसरी, हनुमानढोकामा परम्परा अनुसार सबै तयारी पूरा गरिन्छ।
नवरात्र र दशैंको सामाजिक महत्व
नवरात्रभर दुर्गाका नौ रूपको पूजा गरी दसैंको अन्तिम दिन विजयादशमी मनाउने परम्परा छ। दशैं केवल धार्मिक पर्व मात्र नभई सामाजिक मेलमिलाप र एकता प्रकट गर्ने अवसर पनि हो। यसरी हनुमानढोकामा भक्तजनहरूबीच मिलन र आनन्दको वातावरण सिर्जना हुन्छ।
परम्परा र वातावरणीय चेतना
यस वर्ष दशैंको क्रममा वातावरणमैत्री उपाय अपनाइएका छन्। प्लास्टिक कम प्रयोग गरी परम्परागत सामग्रीको प्रयोग बढाइएको छ। यसले हनुमानढोकाको दशैंघरमा परम्परा र आधुनिक जिम्मेवारी दुवैलाई सन्तुलित बनाएको छ।
दशैं २०८२ को सम्पूर्ण अपडेटहरू हेर्नुहोस् केवल Mahagadhimai.com मा! यहाँ पाउनुहुनेछ हनुमानढोकाको दशैंघरमा परम्परा, घटस्थापनाको विवरण, टीका साइत र नेपाली सांस्कृतिक समाचार। Like गर्नुहोस्, Share गर्नुहोस् र सबै नयाँ अपडेटका लागि हाम्रो वेबसाइटमा नियमित भ्रमण गर्नुहोस्।
